Castricum – In 2005 vinden duikers, na eerdere kleinere vondsten, een wrak op de zeebodem bij Texel. De lading illustreert twee werelden. Voor de ene wereld kapmessen om de grond mee om te ploegen, voor de andere wereld luxeartikelen als een Engels servies. Het koloniale verleden is met deze vondst tastbaar geworden en nu te zien in het Huis van Hilde.

Door Ans Pelzer

Vrijdag 1 juli werd de tentoonstelling geopend onder grote belangstelling. De dag dat ook Keti Koti, een van oorsprong Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij, werd gevierd. Op 1 juli 1863 schafte het Koninkrijk der Nederlanden met de Emancipatiewet de slavernij in Surinaamse en de Nederlandse Antillen af. Schrijver Chris Polanen vertelt in zijn openingspraatje over zijn voorouders en de gruwelijke manier waarop ze behandeld werden. Ook na de afschaffing van de slavernij werden zijn voorouders en velen anderen in Suriname nog minstens tien jaar verplicht om op contractbasis het werk te blijven doen.

Excuses voor slavernijverleden

Tijdens de opening maakte de Commissaris van de Koning in Noord-Holland, Arthur van Dijk, excuses voor het slavernijverleden. Van Dijk is daarmee de eerste commissaris van de Koning die excuses aanbiedt aan de tot slaaf gemaakten en hun nazaten. ,,Een op de twintig Noord-Hollanders heeft voorouders die in slavernij leefden”, sprak Van Dijk. ,,Een excuus is niet het einde en met de bedoeling het boek te sluiten. Het wordt juist geopend’’, zo zei Van Dijk. Diezelfde dag bood ook de Nederlandsche Bank excuses aan voor haar rol in het trans-Atlantische slavernijverleden.

De openingshandeling

De openingshandeling in het Huis van Hilde werd verricht door Wijnand Stomp (alias Mijnheer Anansi) – auteur en theatermaker. Hij riep de hulp in van gedeputeerde Rosan Kocken (provincie Noord-Holland). Rosan benadrukte het belang van de excuses voor de misdaden tegen de menselijkheid in het slavernijverleden. Rosan vertelde ook over de taken van een museum. Een van die taken is volgens haar ’te illustreren welke erfgoed we hebben en hoe we naar dat erfgoed kijken’.

Het schervenwrak

Op het wrak dat in 2005 bij Texel wordt gevonden is op sommige stukken het jaartal 1822 te lezen. In dat jaar verging een schip, dat met een lading goederen op weg was naar Barbice – een voormalige Nederlandse kolonie in de zeventiende en achttiende eeuw. De lading illustreert twee werelden. Voor de ene wereld kapmessen om de grond mee om te ploegen en tonnen vol kleinere messen die gebruikt werden om suikerriet van de bladeren af te halen. Voor de andere wereld luxeartikelen als een Engels servies. Het koloniale verleden is met deze vondst heel tastbaar geworden. In de tentoonstelling wordt geprobeerd de geschiedenis toegankelijk te maken voor jong en oud. ,,De vondsten vertellen zelf het verhaal’’, zoals Rosan Kocken het zegt. ,,Er is ook een speciale kindertijdlijn.’’

Te zien tot 5 maart

Wethouder Valentijn Brouwer was aanwezig bij de opening: ,,Deze tentoonstelling over het schervenwrak en de voorwerpen daaruit zijn een passende aanleiding om het koloniale verleden bespreekbaar te maken.’’ De tentoonstelling ‘Twee werelden in één wrak’ is te zien tot 5 maart 2023. Ter gelegenheid van de tentoonstelling is een fraai geïllustreerde brochure uitgegeven. Een aanrader met kinderen in de zomervakantie.

Op de foto:
Gastheer Wijnand Stomp (l) en gedeputeerde Rosan Kocken (Cultuur en Erfgoed). (Foto: Ans Pelzer)