De fracties van PvdA en CKenG hebben dinsdag voorgesteld een raadsdebat te houden over de oorzaak van de bestuurscrisis en de wijze waarop deze kan worden bezworen. De fracties vragen het debat mede aan op basis van een door de Groningse hoogleraar staatsrecht Douwe Jan Elzinga en mr. dr. Frank de Vries opgesteld advies over de bestuurscrisis in Castricum.
In het door prof. Douwe Jan Elzinga en mr. dr. Frank de Vries opgestelde ‘Advies inzake politieke situatie Castricum’ wordt onder meer gesteld dat de hoog oplopende en voorshands niet afgedekte kosten van externe inhuur niet op zichzelf staan. ‘Er is sprake van andere hiermee verbonden dossiers zoals het hoge ziekteverzuim in het ambtelijk apparaat, nog niet gedekte bezuinigingen en zorg over het verloop van de ambtelijke fusie met omliggende gemeenten. Ook het toenemend aantal fracties maakt de vorming van meerderheidscolleges complex. De nieuwe werkvormen, zoals raadscarrousel en raadsplein, hebben bovendien tot gevolg dat formele besluitvormingsmomenten eerder worden onderdrukt dan worden bevorderd.”
De burgemeester had in procesmatige zin een nuttige rol kan vervullen. Elzinga en De Vries verwijzen daarbij onder meer naar het verslag van Roel Beems die zich in zijn rapportage als informateur rechtstreeks tot de burgemeester richt met het verzoek een rol te spelen in de ontstane situatie. Over deze rol van de burgemeester zegt het advies: ‘De burgemeester lijkt deze rol tot op heden niet te hebben gegrepen. Hij is daarmee ten onrechte onzichtbaar gebleven. En dat is gelet op de situatie die wij zojuist beschreven voor Castricum uitermate betreurenswaardig. Juist nu er, ongeacht de precieze vorming van het nieuwe college, een groot draagvlak in de raad van Castricum aanwezig is om de indringende bestuurlijke en financiële kwesties ter hand te nemen, mag van de burgemeester een voortrekkersrol worden verwacht’.
Pas nadat op basis van een openbaar raadsdebat de zittende wethouders niet zelf of op grond van een motie van wantrouwen hun ontslag nemen, kan de raad een expliciet ontslagbesluit nemen. ‘Eerst moet evenwel worden vastgesteld dat het vertrouwen er niet langer is’. Volgens de fracties van PvdA en CKenG kan tijdens het debat tevens worden gesproken over het voornemen van VVD, D66, CDA en GDB om een nieuw college te vormen, het verslag van informateur Beems, het Werkprogramma 2016-2018 en het verzoek van de Vrije Lijst voor het houden van een raadsenquête. De fracties van SP, GL, Vrije Lijst en Castricum Lokaal hebben inmiddels laten weten het verzoek voor het houden van een integraal raadsdebat over oorzaken en duiding van de bestuurscrisis te steunen.