Castricumse maakt fascinerende podcastserie over uitstervende diersoorten

Foto boven:
Jennifer: ,,Ik maak documentaires en podcastseries over onderwerpen die mij persoonlijk raken.’’ (Foto: Henk de Reus)

Castricum – In een zesdelige podcastserie volgt Jennifer Pettersson samen met biologe Janneke Sindram drie natuurbeschermers die diersoorten voor uitsterven proberen te behoeden. In ‘De weg van de Dodo’ wordt pijnlijk duidelijk hoe moeilijk het is om het tij te keren.

Door Henk de Reus

Elke dag sterven er dieren uit. De schattingen variëren van één tot wel honderd soorten per dag. Dat er diersoorten verdwijnen is een natuurlijk proces, maar door toedoen van de mens is het in een stroomversnelling geraakt. Klimaatverandering en de verwoesting van leefgebieden van dieren zorgen ervoor dat de biodiversiteit steeds kleiner wordt. Dit heeft catastrofale gevolgen. Jennifer Pettersson (50) voelde de behoefte om in een zesdelige podcastserie aandacht aan dit thema te schenken.

Eerdere producties

Jennifer omschrijft zichzelf als een vrouw met gezonde nieuwsgierigheid die graag wil weten hoe dingen in elkaar steken. Gaan bepaalde onderwerpen haar aan het hart dan bijt zij zich erin vast. Ze verliet 25 jaar terug haar moederland Zweden om in Amsterdam de opleiding aan de Rietveldacademie te volgen. Na het voltooien van de opleiding maakte zij verschillende radiodocumentaires en de tv-documentaire ‘Ontheemd’ voor de Ikon. Ze onderzocht hierin de beweegredenen van hulpverleners in Soedan. De persoonlijke link met het thema was dat haar vader ook hulpverlener was in Afrika.

Jennifer en Janneke samen op pad tijdens een van hun hun missies. (Foto: Jerome de Lint)

Eerder maakte Jennifer voor de VPRO de podcast ‘Opgejaagd’ over het Nederlandse schoolsysteem. Hiermee won ze in 2018 de ‘Prix Europa’. Tijdens haar werk ontmoette ze ook haar huidige man Jair, zelf ook documentairemaker. Vijf jaar terug vestigde het echtpaar zich in Castricum.

Idee podcast

Jennifer legt uit hoe het idee voor een podcast over uitstervende diersoorten ontstond. ,,Ik wilde graag iets maken over de teloorgang van de natuur, maar hoe kun je daar een meeslepend verhaal van maken dat niet klinkt als huiswerk? Toevallig kwam biologe Janneke Sindram op mijn pad, die even bizarre als tragische verhalen kende over uitgestorven diersoorten. Samen ontwikkelden we een plan en deden we research voor een serie over mensen die verdere aftakeling van de natuur willen voorkomen. Janneke was tijdens de productie mijn vraagbaak en doet actief mee in de podcast die inzicht biedt in de dilemma’s van onze omgang met de natuur aan de hand van concrete verhaallijnen. De dodo uit de titel staat model voor alle uitgestorven diersoorten die de revue passeren.’’

Zorgen

Jennifers zorgen om de natuur zijn sinds het maken van de serie niet minder geworden: “Ik zie dat de biodiversiteit steeds verder achteruit gaat waardoor er minder stabiele ecosystemen ontstaan. Er is een klimaatcrisis en een biodiversiteitscrisis die elkaar beïnvloeden. Kijk bijvoorbeeld naar het Great Barrier Riff. Het is de thuisbasis van een ongelooflijke diversiteit aan planten- en diersoorten. Door klimaatverandering stijgt de temperatuur van het water waardoor het koraal verbleekt en uiteindelijk afsterft. Dit heeft ernstige gevolgen voor het rif en zijn delicate ecosysteem. Dit alles baart mij zorgen voor de toekomst, vooral voor de jonge generatie.

Irma Wynhoff op zoek naar vlinders in de berm. (Foto: Jennifer Pettersson)

Missie hoofdpersonen

Drie onderzoekers zijn de hoofdpersonen (allen natuurbeschermers) in de podcast: Irma Wynhoff, Gijs van Zonneveld en Martijn Schiphouwer. Irma heeft de herintroductie van het uit ons land verdwenen donkere pimpernelblauwtje tot levensmissie verheven. Gijs wil het ecosysteem van een deel van de Noordzee herstellen dat door visserij is verwoest en de populatie platte oesters in de Noordzee op peil herstellen. Martijn beijvert zich voor een aalreservaat in de Sloterplas in Amsterdam om de paling voor uitsterven te behoeden. Ze worden nu verhakseld bij gemalen en waterkrachtcentrales zodat ze de weg van en naar hun broedgebied in de Sargassozee niet meer kunnen afleggen. Jennifer: ,,Mijn werk gaat over mensen met idealen en hoe dat botst met de werkelijkheid. En hoe zij ondanks alles door blijven gaan en de kracht blijven houden hun dromen na te jagen.’’

Optimisme

Jennifer volgt het wel en wee van de drie onderzoekers in een serie die niet alleen verontrustend is, maar ook hoopvol, en af en toe zelfs grappig. Bij het maken van de podcast ontdekte ze dat optimisme en doorzettingsvermogen bij alle drie de drijfveer was. ,,Ze krijgen veel tegenslag te verwerken, ze hebben moeite om aan geld te komen, lopen tegen vastgelopen systemen aan maar weten er toch altijd een positieve draai aan te geven. Ik merkte ook dat het een enorme kracht is om zo naar de wereld te kijken. Het zijn echte idealisten, die niet accepteren dat we onze schouders ophalen over deze ramp.’’ In de serie vertelt Janneke in elke aflevering een bizar en onheilspellend verhaal over een uitgestorven diersoort.

Kennis

Bij het maken van de podcast heeft Jennifer veel kennis opgedaan. ,,Ik had niet verwacht dat het beschermen van de natuur zo lastig zou zijn. Daarnaast merkte ik dat er sprake is van falend overheidsbeleid. Men heeft geen stevige visie op natuur en natuurbehoud en men maakt wetten die men vervolgens niet of nauwelijks handhaaft. Ook groene energie lijkt mooier dan het is. Het is misschien goed voor het klimaat maar soms is het juist slecht voor de natuur. Jaarlijks sterven tienduizenden vogels die tegen de wieken opvliegen. En windmolens op zee hebben nog meer schadelijke effecten: vissen kunnen doof worden of sterven door het lawaai en het geluid verstoort de communicatie tussen bruinvissen.’’

Onderzoeker Martijn Schiphouwer en Jennifer kijken naar een verhakselde paling (zie ook inzet). (Foto: Janneke Sindram)

Wens

Het is Jennifers wens dat mensen die de podcast beluisteren meer oog en oor krijgen voor de natuur en wat we hiermee kunnen doen. ,,Hopelijk ontstaat ook het besef dat natuurbescherming belangrijk is en dat we trots moeten zijn op personen die zich hiermee bezig houden’’, aldus Jennifer.

Beluisteren podcast

De weg van de dodo (NTR) is te beluisteren via alle podcast-apps, NPO Radio 1 en de NTR (www.nporadio1.nl/podcasts/de-weg-van-de-dodo). Beslist een aanrader!

llustratie: Gijs Kast