Foto boven:
Het echtpaar Talavati uit Iran. (Foto: Ans Pelzer)
Castricum – Ze zijn teleurgesteld en boos – het echtpaar Talavati uit Iran. Een wanhopig ‘help ons’ klinkt het als de verslaggever van deze krant de parkeerplaats van het containercomplex bij de Puikman betreedt. Een keer of vijf bracht correspondent Ans Pelzer een bezoek aan verschillende bewoners. Yusuf en Sajede worden letterlijk ziek van hun huis. ,,688 euro per maand voor een beschimmeld hok, dat kán toch niet?’’
Door Ans Pelzer
Bij het echtpaar Talavati in de containerwoning komt mij een geur van vocht en rotting tegemoet. Een hoestbui volgt. De bewoonster merkt op: ,,Jij bent hier nog maar net binnen, wij wonen hier.’’ Het gaat niet om een beetje schimmel, zoals te zien is op de foto’s. Kleding zit onder, de strijkplank zit vol, het matras is vochtig. De bewoonster krijgt naast luchtwegproblemen en andere klachten ook uitslag op haar huid. Eenmaal buiten kan ik weer ademhalen. Ik weet niet of de uitspraak beter een dak dan geen dak boven je hoofd hier van toepassing is.
Wanhopig en boos maar ook trots – dat zijn de bewoners van deze tijdelijke woning aan de Puikman. ,,Ik wil mijn eigen brood verdienen en ik wil niet dat andere mensen belasting voor mijn uitkering betalen’’, zegt statushouder Yusuf Talavati. Vrijwel dagelijks reizen hij en zijn vrouw Sajede af om te werken bij een bloemenveiling. Omdat ze willen werken en omdat het overal beter is dan thuiszitten in de containerwoning.
Gevlucht uit Iran
Yusuf moest Iran verlaten omdat hem daar de doodstraf boven het hoofd hangt. Doodstraf door ophanging is in Iran gewoon. In Iran is weinig nodig voor een dergelijke straf, legt Yusuf uit. Kritiek hebben op de regering of de islam de rug toe keren bijvoorbeeld. Mensenrechtenschendingen zijn aan de orde van de dag. Yusuf was politiek actief en geen moslim. ,,We wilden naar Europa, daar is het normaal. We moesten wel: iedereen die tegen het regime is wordt opgesloten.’’
688 euro
Yusuf is een vechter, zoals hij zelf zegt. Het containercontract van 688 euro per maand weigert hij te tekenen. Yusuf: ,,688 euro per maand voor een beschimmeld hok, dat kán toch echt niet?” Zijn vrouw Sajede kwam enkele maanden geleden naar Nederland. Vijf jaar was daarvoor nodig. In Iran kon het stel alleen een religieus huwelijk sluiten omdat alle burgerlijke huwelijken geregistreerd worden. ,,Dan zouden ze mijn vrouw ook vinden en oppakken’’, zegt Yusuf. In Nederland is het ook een gedoe om hun huwelijk geregistreerd te krijgen. ,,Het loopt via Iran en met de hulp van vrienden daar moet het een keer gaan lukken. Maar dat is een lange en moeizame weg.’’
Slechte omstandigheden
Ze zijn blij om weer samen te zijn, maar Yusuf wordt boos omdat hij zijn vrouw ziet lijden onder de slechte omstandigheden waarin ze wonen. Koud water, kapotte elektriciteit en de regen die naar binnen druppelt. Hij schreef meerdere keren aan de beheerder: ‘kom alsjeblieft, mijn vrouw is ziek’. Vaker moesten ze een of enkele weken wachten. De briefwisseling tussen Yusuf en de beheerder van de flexwoningen is ook van de kant van Yusuf niet zo vriendelijk meer. Yusuf en zijn vrouw begrijpen niet dat het er zo aan toe gaat. Enkele keren is Sajede huilend naar het gemeentehuis gelopen. Een verantwoordelijke kreeg ze nooit te spreken. ,,De receptionistes zijn aardig, daar niet van. Ik zou zo graag eens iemand willen spreken die hiervoor verantwoordelijk is en diegene recht in de ogen kijken. Waarom dit? Waarom zo? Waarom behandelen jullie ons zo slecht?’’, vraagt Yusuf zich vertwijfelt af.
Droom
Sajede is ingenieur en hoopt, als ze de Nederlandse taal eenmaal onder de knie heeft, zo snel mogelijk aan het werk te kunnen. Vanuit haar vak kan ze ook haarfijn uitleggen waarom het zo beroerd toeven is aan de Puikman. ,,Alles is van metaal en dat ademt niet.’’ Yousef gaat glunderen als hij het over fietsen maken heeft. Dat is wat hij het allerliefste doet en hij hoopt in Nederland een plekje te vinden als fietsenmaker. Hun grootste droom: een echt huis. Hoeft niet groot, maar gewoon een plek waar ze normaal kunnen leven.
Reactie gemeente en Flexwonen
De gemeente en beheerder Flexwonen zijn gevraagd om een reactie. Een woordvoerder van de gemeente zegt: ,,De wethouder zal in hier in het komende overleg met Flexwonen nadrukkelijk de aandacht voor vragen.’’ Exploitant en beheerder Flexwonen stelt: ,,Er zijn in het verleden meldingen bij ons binnengekomen omtrent schimmelvorming. Recent hebben wij geen klachten ontvangen. Hierop is gereageerd en hiervoor is, indien nodig, een externe partij ingeschakeld die gespecialiseerd is in het bestrijden en het advies geven over schimmelvorming.’’
Tijdelijke flatwoningen
De komende jaren moet Castricum zo’n 68 statushouders huisvesten en naar schatting 240 asielzoekers opvangen. De spreidingswet, die regelt dat alle gemeenten moeten helpen bij de opvang van asielzoekers, is recent aangenomen. Castricum verkent momenteel meer mogelijkheden voor tijdelijke flatwoningen om ter overbrugging aan de opdracht tot huisvesting van statushouders te voldoen.
Beschouwing verslaggever
Enkele weken na mijn bezoek ga ik opnieuw langs bij het echtpaar Talavati. Sajede is ziek. Het echtpaar laat me zien en voelen dat het matras waarop Sajede ligt van onderen kletsnat is. Ze zien er vermoeid en aangeslagen uit. Al vaker voerde ik gesprekken met bewoners van de Puikman. Meerdere keren besloot ik er niet over te schrijven. Omdat mensen de lange arm van totalitaire regimes uit het land van herkomst vreesden. Of omdat ik de mensen die er wonen zo kwetsbaar vond dat ik vreesde dat publiciteit het alleen maar erger voor ze zou maken. Ook wilde ik hen geen valse hoop geven: die hoop dat met publiciteit het probleem opgelost zou worden. Publiciteit was er genoeg. Zaken worden verbeterd. Alleen: het helpt niet voldoende. Vocht en schimmel lijken alleen maar erger te worden. Mensen worden depressief, wanhopig, boos en ziek. Het echtpaar Talavati is niet de enige met dit probleem. Moet dit zo? Er zijn te weinig woningen – dat weten we allemaal. Maar er zijn wel degelijk betere flexwoningen. Bij het ministerie zijn ze volop te krijgen en nog handig ook, want ze kunnen opnieuw gebruikt worden. De flexwoningen op de Puikman kunnen dan meteen naar het oud ijzer.