Foto boven:
Zandzakken voor de kunstbunker ter voorkoming van nieuwe wateroverlast. (Foto: Hans Boot)

Castricum – De kunstbunker aan de Helmweg in het Castricumse duingebied, die al jaren wordt gebruik voor archief van het Amsterdams Filmmuseum Eye, is slachtoffer geworden van de hoge waterstand. Vorige week dinsdag werd ontdekt dat de bunker was ondergelopen met alle gevolgen vandien. Zeventig blikken met oude films zijn nat geworden en moesten worden behandeld om de schade vast te stellen.

Door Hans Boot

De kunstbunker in de nabijheid van de vroegere jachtopzienerswoning Kijk-Uit heeft een groot historisch verleden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er diverse Nederlandse kunstschatten in opgeslagen, waaronder heel even het schilderij de Nachtwacht. Sinds de jaren 70 worden er zo’n 7000 blikken nitraatfilms in stellingkasten bewaard door het filmmuseum van Eye. Toen medewerkers van het museum dinsdagochtend bij de bunker aankwamen, ontdekten ze dat het water laarshoog op de vloer stond en dat een van de pompen in de bunker het had begeven.

Schade

Onmiddellijk werd de hulp van de Castricumse brandweer ingeroepen, die desgevraagd het volgende meldde: ,,Wij zijn begonnen met het wegpompen van het water met de elektrische pomp, die standaard op de tankautospuit zit. Het ging echter om een grote hoeveelheid water. Daarom is al vrij snel de losse motorspuitpomp ingezet. Deze pomp staat op een aanhangwagen en heeft een grotere pompcapaciteit dan de elektrische pomp van de tankautospuit, waardoor het water sneller uit de kunstbunker gepompt kon worden. Aansluitend is Stichting Salvage ingeschakeld om de schade op te nemen en af te handelen.’’

Toezicht

Frank Roumen, senior manager Collectie van Eye, liet weten: ,,De bunker is nu leeg wat water betreft en langzamerhand krijgen we een beeld van de schade. Er zijn zeventig blikken nat geworden van de circa driehonderd die op de onderste planken lagen. De zeventig blikken zijn naar een Rotterdams bedrijf gebracht en daar gevriesdroogd en gevacumeerd. Daarna gaan ze naar Haghe Film, een laboratorium in Waddinxveen, om te worden gespoeld en gedroogd. Pas dan kunnen we echt de schade aan de films beoordelen. Vervolgens zullen deze van een nieuw blik worden voorzien.

Inmiddels zijn alle driehonderd blikken geopend om te checken of ze niet zijn beschadigd. Overigens was deze gebeurtenis voor ons een signaal om te kijken hoe we het toezicht op dergelijke kluizen kunnen verbeteren om calamiteiten te voorkomen. Daar hebben we onlangs intern een oplossing voor gevonden. Verder zijn we al een paar jaar bezig met de ontwikkeling van een nieuwe opslag voor deze films die voldoet aan de eisen des tijds en die ook duurzaam is. Hopelijk kunnen we dit traject nu versnellen.’’