Castricum – Een dramafilm, dat is de beste omschrijving die past bij het verhaal van Judith* (55) uit Castricum. Via Tinder raakte ze in gesprek met chirurg Chris uit de buurt. Het stel wordt verliefd, alleen blijkt het al snel een onmogelijke liefde die Judith meer dan een ton kost: ,,Als ik een reclame van bitcoin zie op televisie, dan draait mijn maag om.”

Het verhaal is te mooi om waar te zijn. De chirurg die Judith online ontmoet werkt voor de Verenigde Naties en is uitgezonden naar Jemen om daar oorlogsslachtoffers te helpen. Via Google Hangouts behangt Chris zijn nieuwe liefde met romantische woorden. Judith, die zelf vorig jaar uit een huwelijk stapte dat totaal niet romantisch was, kan haar geluk niet op. En nog mooier: Chris zijn missie zit er bijna op en hij mag terug naar huis. De eerste keer dat Chris zijn nieuwe liefde om geld vraagt oogt onschuldig.

,,Om met mij te kunnen chatten, gebruikte hij de databundels van collega’s. Hij vroeg of ik daar een bijdrage in kon doen, omdat hij zelf niet de beschikking had over zijn eigen bankrekening. Dat werd door de VN daar afgeschermd uit vrees voor terroristen die het op de hulpdiensten hadden gemunt. Het klonk allemaal plausibel en het was een klein bedrag. Dus ik legde er graag iets voor neer om hem te kunnen blijven ‘zien’.”

Betalen via bitcoin

De betalingen geschiedden via bitcoin. ,,Hij heeft mij uitgebreid uitgelegd hoe dat werkte en het is mij uiteindelijk ook gelukt. Achteraf kwam ik erachter waarom de betalingen via bitcoin liepen. Dat was omdat die door banken niet te traceren zijn.” Wanneer de bitcoinbetalingen eenmaal zijn aangevangen, vloeit het geld snel rijkelijk. Chris wil eerder weg uit Jemen, omdat hij zijn eigen leven niet meer zeker is. ,,Het verhaal ging dat er op het ziekenhuis en op auto’s was geschoten en dat hij aan de dood was ontsnapt. Chris kon snel terug naar Nederland, maar dat kostte tussen de 6.500 en 17.500 euro.”

Chris zou met het vliegtuig terug naar Nederland komen. Door een terroristische dreiging vond de VN dat echter geen goed idee. Het alternatief, de boot, wordt ook handig vermeden, wanneer een schip dwars komt te liggen in het Suezkanaal. Het laatste alternatief was een watervliegtuigje: ,,Dat kostte aanzienlijk meer. Hij smeekte mij bijna om hem daar weg te halen.”

Achterdocht

Judith wordt door de bank gewaarschuwd en ook vriendinnen drukken haar constant op het hart dat het foute boel is. Ze is er echter van overtuigd dat haar Chris echt is. Elke vorm van twijfel wordt door haar geliefde bij de wortel aangepakt. Ze krijgt een authentiek ogende ID-kaart van het ziekenhuis in Jemen te zien en gesigneerde brieven van de Verenigde Naties. Ook heeft ze zelfs FaceTime-gesprekken met hem en krijgt ze af en toe filmpjes en foto’s opgestuurd.

,,De bank had mij afgesloten als klant. Ze wilde niet dat ik nog langer een criminele organisatie financierde. Maar ik was er blind voor, weldra zou ik mijn grote liefde in de armen kunnen sluiten. Natuurlijk had ik af en toe achterdocht, maar dan volgde er altijd meteen weer sussende woorden. Hij had altijd zijn zegje klaar. En als ik echt in de war was moest ik van hem even door de duinen lopen om het hoofd leeg te maken,” zegt Judith.

Hoge prijs

Op de bewuste nacht dat Chris met het watervliegtuig naar Nederland komt, wacht ze hem tussen 1 en 4 uur ’s nachts op bij de Amsterdamse haven. De chirurg laat zijn gezicht echter niet zien: ,,Zijn vliegtuig was neergestort in Turkije. Ik was inmiddels zover in zijn web gelopen, hij kroop onder mijn huid. Hij stuurde filmpjes en video’s, terwijl hij aan het infuus lag in het ziekenhuis. Hij was gewond geraakt en natuurlijk kost zo’n operatie ook geld.”

De verliefdheid van Judith kost haar uiteindelijk meer dan een ton. ,,Ik heb er een hoge prijs voor betaald, allemaal geld dat ik aan een erfenis heb overgehouden. Daar schaam ik mij voor. Ik prijs mij gelukkig dat ik weinig om geld geef. Maar ik had er zoveel meer van kunnen doen, zoals bijvoorbeeld de studieschuld van mijn zoon afbetalen.” Het is de eerste keer dat de krachtige stem van Judith stokt en ze zich door de tranen heen moet bijten.

Criminele organisatie

Uiteindelijk valt het kwartje voor haar wanneer de telefoon van Chris online komt op het tijdstip dat hij onder het mes zou liggen. ,,Ik heb Google Hangouts verwijderd en daarna nooit meer iets van hem gehoord. Natuurlijk ben ik daarna nog maanden door een hel gegaan. Ik heb mensen ook maanden voorgelogen om maar te kunnen bewijzen dat Chris echt was,” zegt Judith. ,,Ik wil het taboe doorbreken, want ik ben ervan overtuigd dat er een grote criminele organisatie achter deze fraude schuilgaat. Alles klopte. Er is weinig bekend over deze vorm van misdaad. Ik ben de foto van Chris nog twee keer tegengekomen op Tinder, het zou fijn zijn als door mijn verhaal meer slachtoffers voorkomen kunnen worden.”

Check namen en foto’s

,,Bij datingfraude bouwen daders op geraffineerde wijze een ‘relatie’ op met hun slachtoffers. Als er eenmaal sprake is van vertrouwen, probeert de dader het slachtoffer vaak over te halen om geld over te maken. Meestal via een geldkantoor”, zegt Wilfred van Mulligen, specialist Digitalisering & Cybercrime bij politie-eenheid Noord-Holland. ,,Check in dit soort gevallen altijd namen en foto’s via Google. Heb je twijfels? Praat erover met iemand die je vertrouwt. Wees alert en maak nooit geld over naar iemand in het buitenland die je nog nooit hebt ontmoet.”

Burgemeester Toon Mans van de gemeente Castricum is blij dat slachtoffers in zijn gemeente hun verhaal met anderen willen delen: ,,De omvang van cybercrime neemt toe en daders worden steeds gewiekster. Dit schrijnende verhaal van Judith is daar helaas een goed voorbeeld van. Juist daarom is het zo belangrijk dat deze ervaringen breder worden gedeeld zodat meer mensen zich bewust zijn van de risico’s en eventuele (grote) gevolgen.”

Doe je verhaal

Wil je na het lezen van dit artikel ook jouw ervaring (anoniem) delen om anderen te behoeden voor de gevolgen van internetcriminaliteit? Bezoek dan www.hetslachtofferspreekt.nl voor meer informatie. Je kunt je ervaring naar info@nh-sv.nl mailen. Men gaat vertrouwelijk om met je gedeelde informatie. Een communicatieadviseur neemt eerst contact met je op en bekijkt samen met jou hoe ze anderen met jouw verhaal kunnen behoeden voor cybercriminaliteit.

* Uit oogpunt van privacy is de naam Judith gefingeerd.