,,Een aardbei moet niet rijp schroeien, maar rijp groeien”

Castricum – We zien deze periode volop aardbeien in de schappen van de supermarkt en in de stalletjes langs de weg. Ze lijken er allemaal hetzelfde uit te zien, maar toch is de ene aardbei de andere niet. De smaak, de vorm, de glans en de geur kunnen verschillen. Wat komt erbij kijken om topaardbeien te kweken?

Gezond

Dat aardbeien gezond zijn weten we inmiddels. Ze bevatten een hoog vitamine C gehalte, werken ontstekingsremmend en cel vernieuwend en hebben een gunstig effect op de bloeddruk. Omdat ze weinig calorieën bevatten val je er ook nog eens van af. Kortom aardbeien zijn gezond. Of een aardbei ook lekker is bepalen onze smaakpapillen en de wijze waarop de aardbei gekweekt wordt. Dit laatste blijkt een vak apart te zijn, want hoe krijg je aardbeien van goede kwaliteit? Deze vraag leggen we voor aan Hans Brakenhoff, een lokale aardbeienkweker/-kenner, die gepassioneerd over zijn vak kan vertellen. Hij licht een tipje van de sluiter op en gunt ons een blik achter de schermen.

Stekken op substraat kokosnoten

Brakenhoff: ,,Goed gekweekte aardbeien herken je aan de vorm, de smaak, de glans en de geur. Het kweken van aardbeien gebeurt doorgaans door middel van stekken. Als je de jonge stek in de maanden juli en augustus in de tuin plant, zal deze een jaar later de eerste aardbeien voortbrengen.” Brakenhoff haalt ze zelf bij een plantenkweker, die ze tot volledige stekken kweekt. Dit wordt gedaan op grond waar tien jaar lang geen aardappelen hebben gestaan, om te voorkomen dat er nog phytophthora (verwelkingsziekte) in zit. Dit laatste is erg belangrijk om ziektes te voorkomen. Aardappelen en aardbeien zijn namelijk geen vrienden van elkaar.

De stekken worden voorzien van een keurmerk, gerooid en bij een temperatuur van één graad onder nul bewaard. ,,Ik haal ze bij de kweker op en plant ze uit wanneer het mij goed lijkt. De stekken worden op een substraat van gemalen kokosnoten geplant. Dit is een zuivere bodem, waar niets in zit. De kans op het krijgen van ziektes is hierdoor vele malen kleiner. Mijn planten krijgen vijf keer per dag regenwater, maar bij extreme droogte elk uur. Regenwater is het zuiverste water dat er is.” Aan het regenwater voegt Brakenhoff voedingsstoffen toe. Voor de kruisbestuiving zet hij hommels in. Deze zijn territorium vast en vliegen pas de kas uit als ze klaar zijn met hun werk.

Korte tijdlijn

Brakenhoff: ,,De tijd tussen het plukken en het consumeren moet zo kort mogelijk zijn. De lekkerste aardbeien zijn degene die je op het laatste moment plukt. De laatste dagen komen er namelijk meer suikers vrij. Dit komt de smaak ten goede. Als je een volledig tot rijping gekomen aardbei plukt hoor je een knappend geluid als je deze van het steeltje haalt. Helemaal rijp zijn ze wel wat kwetsbaarder. Aardbeien uit Spanje worden meestal geplukt als ze nog oranje zijn. De reden is dat ze dan beter tegen een stootje kunnen. Dit is belangrijk omdat ze een reis van twee dagen per vrachtwagen maken. Bij aankomst in Nederland belanden ze in de supermarkt, waar ze vaak ook nog een paar dagen liggen. Tussen het plukken en consumeren zit al gauw een week. Het rijpingsproces gaat in de tussentijd wel door en ze kleuren wel rood, maar de smaak is anders. Ze zijn vaak minder zacht en missen soms de glans en de juiste geur. Voor alle aardbeisoorten geldt dat ze het lekkerst zijn als ze pas geplukt worden wanneer ze aan de plant volledig tot rijping zijn gekomen.”

Geen zonaanbidders

,,Mensen denken wel eens dat een aardbei het beste in de zon gedijt. Dit is een misverstand, want aardbeien zijn geen zonaanbidders. Als dat zo was zouden er geen grote bladeren aan de plant zitten. Een bekend gezegde is ‘Een aardbei moet niet rijp schroeien, maar rijp groeien’. De grootste uitdaging is de plant optimaal te laten produceren. Dit bereik je door ervoor te zorgen dat deze zich comfortabel voelt. Bij een gemiddelde etmaaltemperatuur van 16 graden gedijt de aardbei het best. Ik wordt er blij van als ik ’s morgens de kas in kom en één rode zee aan aardbeien voor mij zie. Dat vervult mij met trots. Ik weet dan waarvoor ik het gedaan heb.” Het is duidelijk dat voor het krijgen van smaakvolle aardbeien een dosis aandacht, passie en liefde voor het vak nodig is.

Foto boven:
Aardbeien kunnen sterk van vorm, smaak, glans en geur verschillen (foto: Henk de Reus)