Regio – Jaarlijks beoordeelt de provincie Noord-Holland hoe gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen presteren als het gaat om financiën, informatie en archiefbeheer, omgevingsrecht en de huisvesting van verblijfsgerechtigde asielzoekers. Alle resultaten zijn terug te vinden in het jaarverslag Interbestuurlijk Toezicht 2023. 

De provincie Noord-Holland houdt toezicht op de taken van gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Op basis van de beoordelingen bepaalt de provincie of extra toezicht nodig is of dat het toezicht versoberd kan worden. Indien nodig kan de provincie slechte besluiten zelfs ongedaan maken of verwaarloosde taken zelf uitvoeren op kosten van de gemeente.

Financieel toezicht

Ook in 2023 werden de gevolgen van coronacrisis, opgelopen inflatie, forse verhoging van loonkosten, stijging grondstoffenprijzen en hoge energieprijzen ervaren. De aanhoudende oorlog in Oekraïne resulteerde in toenemende zorgen over de financiële huishouding bij gemeenten. Dit is van invloed geweest op het maken van keuzes voor de meerjarenraming. Desondanks heeft slechts één gemeente een onvoldoende beoordeling gekregen. De provincie heeft ook de begrotingen van de drie waterschappen beoordeeld. In bepaalde gevallen zijn enkele aanbevelingen gedaan en concrete afspraken ter verbetering gemaakt.

Toezicht op omgevingsrecht

Vanwege de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 heeft het toezicht zich beperkt tot het hebben van de juiste documenten. Van de 44 gemeenten is het aantal gemeenten met een goede beoordeling flink gestegen; van 29 naar 36 gemeenten. De interventies hebben hun vruchten afgeworpen. Bij slechts één gemeente is het grondgebied minder dan 95% gedekt door een omgevingsplan(nen). Gemeenten die zijn aangesproken op het ontbreken van een structuurvisie hebben hier direct naar gehandeld. De overige gemeenten richten zich op het ontwerpen van een nieuwe omgevingsvisie. Een aantal gemeenten heeft de dossierstatus van vergunningen slecht bijgehouden en zijn daarop geattendeerd.

Toezicht op informatie- en archiefbeheer

Door prioritering heeft een aantal gemeenten in 2022 geen beoordeling gekregen. Deze 14 gemeenten zijn in 2023 alsnog beoordeeld. Van alle gemeenten heeft één gemeente een onvoldoende beoordeling gekregen.

Toezicht op huisvesting van verblijfsgerechtigden

De druk op de woningmarkt in Noord-Holland was in 2023 onverminderd groot en daarmee blijft de achterstand in het huisvesten van statushouders opgelopen. De meeste gemeenten hebben zich enorm ingespannen om aan de taakstelling van 2023 te voldoen. Er wordt steeds meer van gemeenten gevraagd met betrekking tot het huisvesten van statushouders en de opvang van Oekraïners en asielzoekers.

Alle resultaten van de beoordelingen uit 2023 zijn nu te zien op de website van de provincie Noord-Holland. Om de beoordelingen inzichtelijk te maken zijn de gegevens ook verwekt in een interactieve kaart. Deze kaart laat per gemeente ook zien wat de resultaten waren in 2017, 2018, 2019, 2020, 2021en 2022. (Foto: still video provincie Noord-Holland)