Foto boven:
Vera: ,,Mijn vrienden in Rusland en Oekraïne verwachten van mij dat ik een keuze maak, maar ze zijn mij allemaal even dierbaar.’’ (Foto: Henk de Reus)
Castricum – Het zijn drukke tijden voor Vera Fetisova (43). Naast haar werk als actrice en model heeft ze de handen vol aan de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Elke dag komen er in Castricum nieuwe vluchtelingen aan. Vera begeleidt ze bij het vinden van een passend gastgezin.
Door Henk de Reus
Vera is Russische en woonde tot haar dertigste in Rostov, een grote stad op de grens van Rusland en Oekraïne. Vera: ,,Voor mijn generatie, die in Sovjet Unie geboren was, bestond deze grens in werkelijkheid niet. We voelden ons één volk en we hadden zowel vrienden en familie in Rusland als in Oekraïne. Ik was erg gelukkig.’’ Tijdens een vakantie in Istanboel leerde Vera haar huidige man Daan kennen. De vonk sloeg meteen over en de liefde deed haar naar Castricum verhuizen. Inmiddels woont ze hier twaalf jaar en spreekt ze vloeiend Nederlands. Vera en Daan hebben twee zoons, Emil (12) en David (8).
Dan komt er een WhatsApp-bericht binnen. Vera verontschuldigt zich en zegt dat ze op bericht wacht over de aankomst van de schoonouders van Lidiia. Ze legt uit: ,,Lidiia en haar twee kinderen verblijven sinds kort in een gastgezin in Castricum. Vandaag komen er ook twee meisjes uit Charkov deze kant op. Tegen de avond komen zij met de trein in Castricum aan. Sorry als ik tussendoor mijn telefoon check. Ik moet de binnenkomende berichten in de gaten houden.’’
Onmogelijke keuze
Vera, die in Rusland een opleiding tot jurist volgde, kijkt terug op de ontwikkelingen in Oekraïne. ,,Wat zich voor 2014 afspeelde zag ik eerst als kleine burenruzies. Toen de impact in 2014 en later veel groter bleek te zijn en uiteindelijk tot de huidige oorlog leidde voelde ik mij steeds meer voor een keuze gesteld. Sinds de eerste dag van de oorlog kijk ik op social media om te vragen of mijn vrienden nog in leven zijn. Ik hoor dan ook dat sommigen, die gisteren nog mijn vrienden waren, dit nu niet meer zijn. Alleen omdat ik een Russisch paspoort heb. Dit doet mij zoveel pijn.’’ Ze is merkbaar geëmotioneerd. ,,Ik hou evenveel van mijn Russische als van mijn Oekraïense vrienden, maar ze verwachten van mij dat ik een keuze maak. Het verscheurt mij diep van binnen en het maakt me verdrietig omdat ik weet dat ik een aantal van hen niet meer zal zien. De enige keuze die ik wil maken is die van vrede. Ik ben niet voor een bepaald land of volk. Je vraagt toch ook niet aan een klein kind of het meer van z’n vader dan van z’n moeder houdt?’’
Oorlog
Vera praat liever niet over de oorlog. Toch waren de voortekenen volgens haar al zichtbaar in 2014 en misschien al daarvoor. ,,Europa stond erbij en keek ernaar. Men heeft het probleem niet tijdig onderkend. Dit rechtvaardigt absoluut geen oorlog. En dat maakt mij verdrietig. Het was allemaal te voorkomen. We hadden eerder naar elkaar moeten luisteren. Je zou ook elkaars cultuur en historie beter moeten kennen. We zijn nu getuige van een informatie-oorlog die zijn weerga niet kent. Over dezelfde feiten roepen partijen tegengestelde dingen. Het internet ontploft met fake nieuws en filmpjes met als doel desinformatie te verspreiden en haat tussen de volkeren te verspreiden. Het is moeilijk te achterhalen wat wél waar is en wat niet. Er is meer dan wij in het westen denken te weten. Eén ding is zeker: 24 februari 2022 heeft in één klap de toekomst van twee prachtige landen vernietigd.’’ Vera waagt zich er liever niet aan om openlijk over de oorlog te spreken omdat zij de consequenties van haar uitspraken niet kan overzien.
Dan krijgt ze weer een appje binnen. Meteen gaan de ogen naar het display. ,,De schoonouders van Lidiia zijn inmiddels in Nederland gearriveerd. Ze hebben de kat van Lidiia’s kinderen meegebracht. Wat zullen de kinderen blij zijn. De schoonouders worden naar een gastgezin in Limmen gebracht.’’
Discriminatie
Vera hoort steeds meer geluiden over het discrimineren van Russen in Nederland. ,,Ik hoor dat Russische kinderen op school worden gepest of op straat worden uitgescholden. Gelukkig heb ik dit met m’n eigen kinderen nog niet ervaren, maar ik vind dit wel een angstige ontwikkeling. Ik ben de inwoners van Castricum heel dankbaar dat we dit niet zelf nog hebben ondervonden.’’
Ondersteuning
Toen de oorlog begon heeft Vera eerst twee dagen uit frustratie en wanhoop op de bank zitten huilen. ,,Ik ben opgevoed door een generatie die de Tweede Wereldoorlog bewust heeft meegemaakt. Er is altijd gezegd: oorlog is het ergste wat kan gebeuren. Er zijn geen excuses voor oorlog! Nooit. En nu dit. Ik kon mijn ogen en oren niet geloven. Ik herpakte mezelf en zocht op Internet op de zoekterm ‘humanitaire hulp’. Mijn ideeën besprak ik met Muttathara, waar ik vrijwilligerswerk doe. We regelden opslag en besloten spullen voor Oekraïne in te zamelen. Ik zat vanaf dat moment ook in online Telegram- en Facebookgroepen waarin mensen zaten die uit Oekraïne wilden vluchten, of inmiddels in Europa rondzwierven. Ze wisten alleen niet hoe, wat en waar naartoe.’’
Hoop geven
,,Ik wilde hen hoop geven en uitstralen dat alles goed zou komen. Ze moesten weer een levensdoel hebben. Ik ben opvangadressen gaan zoeken en op deze manier de mensen gaan helpen. Zelf hebben wij een slaapkamer in huis die te klein is om een gezin op te vangen. Daarom hebben we besloten om een Oekraïens weeskindje in huis nemen. Daarvoor hebben we ons bij de voogdij stichting Nidos ingeschreven. Volgens de statistieken zijn er honderdduizenden weeskinderen in Oekraïne.’’
Naast het zoeken naar gastgezinnen begeleid Vera de vluchtelingen op allerlei gebied, zoals het wegwijs maken in de gemeente. Ook treedt zij op als tolk. Ze ondersteunt de gastgezinnen op diverse vlakken. Weer wordt het gesprek onderbroken door een binnenkomend WhatsApp-bericht. ,,De twee meisjes zijn ook aangekomen. Ik moet ze van het station ophalen’’, zegt Vera. Terwijl ze haar jas aantrekt zegt ze: ,,Het is zo fijn om te zien hoe de mensen hier schouder aan schouder staan en bereid zijn om mensen op te vangen die zij niet eens kennen. Ik ben zo trots op de Nederlanders.’’ We beëindigen het gesprek. Een mooi moment om afscheid te nemen van een bijzondere vrouw met een groot hart.