Zonnekijkdag: een unieke kans om zonnevlekken te spotten

Foto boven:
Nicolàs de Hilster voor zijn observatorium met naast hem een Newtonkijker waarmee zonnevlekken goed te zien zijn. (Foto: Henk de Reus)

Castricum – Dit voorjaar was het enkele keren mogelijk om in Nederland het Noorderlicht waar te nemen. Dit is op zichzelf heel bijzonder. Het heeft te maken met de actieve fase waarin de zon zich momenteel bevindt. Dit uit zich in zonnevlekken die via een telescoop goed zichtbaar zijn. Heeft u dit fenomeen altijd al eens zelf willen zien, kom dan op 7 juli langs bij het privé-observatorium van Nicolàs de Hilster aan de Oude Haarlemmerweg.

Door Henk de Reus

Nicolàs de Hilster (58) interesseerde zich als kind van acht jaar al voor de ruimte. Pas zes jaar geleden schafte hij zijn eerste telescopen aan en bouwde hij een observatorium boven op het dak van zijn woning. Vanuit dit observatorium kan hij de zon, de sterren en planeten goed zien en observeren. Het instapmoment van zijn nieuwe hobby kun je best als hoog kwalificeren, maar Nicolàs beschikte vanuit zijn beroep als hydrograaf al over de nodige kennis en had dus al een flinke voorsprong op beginnende amateurastronomen.

Zonnekijkdag op 7 juli

Op zondag 7 juli organiseert de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS) voor de zesde keer een Landelijke Zonnekijkdag. Op deze dag kun je veilig door een telescoop de zon bewonderen. Dat kan in heel Nederland bij verenigingen en publiekssterrenwachten, maar óók bij particulieren, waaronder bij Nicolás. In zijn privé-observatorium aan de Oude Haarlemmerweg kun je veilig door een telescoop kijken en de zon bewonderen.

Een foto van de zon op 9 mei van dit jaar. De grote groep zonnevlekken rechtsonder is wat het Noorderlicht op 10 mei veroorzaakte. (Foto: Nicolàs de Hilster)

Zonnevlekken

De instrumenten in het observatorium bestaan uit een zonnekijker, een skywatcher en nog twee andere grote telescopen. Als je er doorheen kijkt is de kans heel groot dat je zonnevlekken waarneemt. ,,Zij geven de activiteit van de zon weer. Dit jaar is de zon weer actiever dan vorig jaar. Hierdoor zijn dagelijks een handvol tot enkele tientallen zonnevlekken zichtbaar. Hoe meer zonnevlekken, hoe actiever de zon is. Je ziet migrerende zonnevlekken en kolkende lussen van gas die groter zijn dan de aarde en je kunt met eigen ogen zien hoe de zon straalt. Er geldt een voorwaarde: het mag niet bewolkt zijn’’, aldus Nicolàs.

Aanmelden

Vorig jaar was het erg druk. Gezien de beschikbare ruimte is het dan ook raadzaam dat men zich vooraf aanmeldt. De ruimte in het observatorium is beperkt en kan slechts door vier personen gelijktijdig bezocht worden. In de naastgelegen tuin, waar drie grote telescopen staan opgesteld en waar zich ook twee zeer nauwkeurige zonnewijzers bevinden kunt u de zon ook waarnemen. Er zijn daar voldoende zitplaatsen om te wachten tot er plaats is in het observatorium. Grotere groepen zijn dus welkom, maar zullen in delen het observatorium kunnen bezoeken. Zowel in het observatorium als in de tuin delen Nicolàs en enkele collega-amateurastronomen graag hun kennis met de bezoekers. Aanmelden kan via e-mail: zonnekijkdag@dehilster.info. Meer informatie vindt u op zonnekijkdag.nl. De toegang is gratis.

Drukte in de tuin bij Nicolàs den Hilster tijdens Zonnekijkdag 2023. Terwijl het publiek via de opgestelde telescopen de zon van heel dichtbij kan zien geven Nicolàs en zijn collega’s uitleg en instructies. (Foto: Henk de Reus)

Tenslotte heeft Nicolàs een belangrijk advies: ,,Om de zon te kunnen zien is het belangrijk dat de juiste voorzetfilters worden gebruikt, anders kunnen de ogen blijvende schade oplopen. Kijk dus nooit zomaar door een telescoop naar de zon want je kunt dit maar twee keer doen.’’